ਅਸਤਾਨਾ, 8 ਜੂਨ – ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਸੈਲੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਸਤਾਨਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੁਆ-ਸਲਾਮ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹੱਥ ਵੀ ਮਿਲਾਇਆ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੁਆ-ਸਲਾਮ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ (ਐੱਸਸੀਓ) ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੀਡਰਸ ਲਾਉਂਜ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀ ਓਪਨ ਹਾਰਟ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੀ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਮੋਦੀ ਨੇ ਨਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਰਵਾਰ ਦਾ ਹਾਲਚਾਲ ਵੀ ਜਾਣਾ ।
ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਨਵਾਜ਼ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਲਗਾਈ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਤੋਂ ਕੋਈ ਰਸਮੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। 7 ਜੂਨ ਦਿਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣੇ ਤੱਕ ਦੋਵਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਲਈ ਕੋਈ ਸ਼ੈਡਿਊਲ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਨਵਾਜ਼ 2015 ਵਿੱਚ ਬਰਿਕਸ ਅਤੇ ਐੱਸਸੀਓ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੇ ਵੇਲੇ ਰੂਸ ਦੇ ਉਫਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਲਗਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਸੁਧਰਨਗੇ। ਅੱਗੇ ਚੱਲਕੇ ਵਿਆਪਕ ਦੁਪਾਸੜ ਗੱਲਬਾਤ ਉੱਤੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ। ਪਰ 2016 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਪਠਾਨਕੋਟ ਅਤਿਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਮਾਹੌਲ ਅਜਿਹਾ ਬਣਿਆ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿਗੜ ਦੇ ਚੱਲੇ ਗਏ। 2016 ਵਿੱਚ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੁੜ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਹਮਣੇ-ਸਾਹਮਣੇ ਸਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਦੁਪਾਸੜ ਬੈਠਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਅਜੋਕੇ ਹਾਲਾਤ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਰਾਬ ਸਮਝੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਐੱਸਸੀਓ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮੈਂਬਰੀ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਬਲਾਕ ਦੇ 7ਵੇਂ ਅਤੇ 8ਵੇਂ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਐੱਸਸੀਓ ਦਾ ਗਠਨ 2001 ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਘਾਈ ‘ਚ ਹੋਏ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ, ਚੀਨ, ਕਿਰਗਿਸਤਾਨ, ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ, ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ 2005 ਤੋਂ ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਨਿਗਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਦੇ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
