ਵੈਲਿੰਗਟਨ, 20 ਜਨਵਰੀ – ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟੋਂਗਾ ਟਾਪੂ ਦੇ ਕੋਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ 15 ਜਨਵਰੀ ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਕਤਵਰ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਨਾਲ ਫੱਟ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਨਾਲੋਂ 600 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਦੇ ਗੋਡਾਰਡ ਸਪੇਸ ਫਲਾਈਟ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਜੇਮਸ ਗਾਰਵਿਨ ਨੇ ਐਨਪੀਆਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨੰਬਰਸ ਨਾਲ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਸਫੋਟ ਲਗਭਗ 10 ਮੇਗਾਟਨ ਟੀਐਨਟੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ।
ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਸਫੋਟ 650 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ‘ਲਿਟਿਲ ਬਾਏ’ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ, ਜੋ ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 1945 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਉੱਤੇ ਸੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਸਫੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਸੰਭਵਤਾ ਇੱਕ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਯੂਐੱਸ ਜਯੋਲਾਜਿਕਲ ਸਰਵੇ ਦੇ ਇੱਕ ਭੂਭੌਤੀਕੀਵਿਦ ਮਾਈਕਲ ਪੋਲੈਂਡ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1883 ਵਿੱਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਵਿਸਫੋਟ ‘ਕਰਾਕਾਟਾਊ’ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਿਸਫੋਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵੱਲੋਂ ਮਦਦ ਲੈ ਕੇ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਜਹਾਜ਼
ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਸਫੋਟ ਦੇ ਕਾਰਣ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੀਪਾਂਤਰਕ ਦੇਸ਼ ਟੋਂਗਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਉੱਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਸਵਾਹ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ 20 ਜਨਵਰੀ ਦਿਨ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਪੇਇਜਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨਾਨਿਆ ਮਹੁਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀ-130 ਹਰਕਿਊਲਿਸ ਫ਼ੌਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕਨਟੇਨਰ, ਅਸਥਾਈ ਆਸ਼ਰਿਆਂ ਲਈ ਕਿੱਟ, ਜਨਰੇਟਰ, ਸਫ਼ਾਈ ਅਪੂਰਤੀ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਸਮਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਵੀ ਵਧਾਇਆ ਮਦਦ ਦਾ ਹੱਥ
ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਵੀ ਮਾਨਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਸਮਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਸੀ-17 ਗਲੋਬ ਮਾਸਟਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਵੀਰਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਟੋਂਗਾ ਪੁੱਜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਮਦਦ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਟੋਂਗਾ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਟੋਂਗਾ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ।
84,000 ਲੋਕ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਸਫੋਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਪੀਨੀ ਹੇਨਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ 90 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਸਟੀਫਨ ਦੁਜਾਰਿਕ ਨੇ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ, ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਅਤੇ ਮਕਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਨਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟੋਂਗਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯਾਨੀ ਲਗਭਗ 84,000 ਲੋਕ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਸਫੋਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।
2,50,000 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਇੱਕ ਨੌਸੇਨਾ ਗਸ਼ਤੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਵੀ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟੋਂਗਾ ਪੁੱਜਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਾਇਡਰੋਗਰਾਫਿਕ ਸਮਗਰੀ ਅਤੇ ਗੋਤਾਖੋਰ ਹਨ ਅਤੇ ਅਪੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵੀ ਹੈ। 2,50,000 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨੌਸੇਨਾ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਟੋਂਗਾ ਪੁੱਜਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਉੱਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਦੇ ਸੰਇਤਰ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰਕੇ ਨਿੱਤ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੀਟਰ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੇਡ ਕਰਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟੋਂਗਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਟਾਪੂਆਂ ਨੂੰ ਸੁਨਾਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
