ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਹਾਰ, ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ 42ਵੇਂ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੋਣਗੇ
ਆਕਲੈਂਡ, 14 ਅਕਤੂਬਰ – ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਰਟੀ ਲੀਡਰ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ‘ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਡੇਵਿਡ ਸੀਮੋਰ ਦੀ ਐਕਟ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਗੱਠਜੋੜ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਏਗੀ। ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਕ੍ਰਿਸ ਹਿਪਕਿੰਸ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰ ਗਈ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਲੇਬਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ‘ਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਕੇ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਸਪਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਉੱਤੇ ਰਹੀ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ 53 ਸਾਲਾ ਪਾਰਟੀ ਲੀਡਰ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ 42ਵੇਂ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨਗੇ। ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਲੇਬਰ ਗੱਠਜੋੜ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ। ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਰਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਵੱਲੋਂ ਟੈਕਸ ਬਰੇਕਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁੱਖ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਚੋਣ ਰਾਤ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ‘ਚ ਬਦਲ ਗਈ। ਲਕਸਨ ਨੂੰ ਐਕਟ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਵਿੰਸਟਨ ਪੀਟਰਸ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਫ਼ਸਟ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲਕਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰੇਗੀ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਐਕਟ ਕੋਲ 50% ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟ ਹਨ, ਬਹੁਮਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ।
ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਪਾਰਟੀ ਵੋਟ ਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਆਏ ਨਤੀਜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਨੈਸ਼ਨਲ 39.0% (50 ਸੀਟਾਂ), ਲੇਬਰ 26.9% (34 ਸੀਟਾਂ), ਗ੍ਰੀਨ 10.8% (14 ਸੀਟਾਂ), ਐਕਟ 9.0% (11 ਸੀਟਾਂ), ਐਨਜ਼ੈੱਡ ਫ਼ਸਟ 6.5% (8 ਸੀਟਾਂ), ਟੀ ਪਾਤੀ ਮਾਓਰੀ 2.6% (4 ਸੀਟਾਂ)
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 34 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਜਾ ਰਹੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 17 ਸੀਟਾਂ ਦਾ, ਐਕਟ ਨੂੰ 1 ਸੀਟ ਦਾ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਐਨਜ਼ੈੱਡ ਫ਼ਸਟ 8 ਸੀਟਾਂ ਦਾ, ਗ੍ਰੀਨ ਨੂੰ 4 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਅਤੇ ਟੀ ਪਾਤੀ ਮਾਓਰੀ ਨੂੰ 2 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ‘ਚ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ 121 ਸੀਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਵਾਇਕਾਟੋ ਹਲਕੇ ਦੇ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਰਟੀ ਵੋਟ ਹੀ ਪਾਈ ਗਈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ 25 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਪਾਈ ਜਾਏਗੀ, ਸੋ ਇਸ ਲਈ 120 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਮੁੱਚੀ ਪਾਰਟੀ ਵੋਟ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸਥਾਨਕ ਵੋਟਰ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਤੀਜੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਅੰਤਿਮ ਨਤੀਜੇ ਹੋਰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਅਗਾਊਂ (ਛੇਤੀ) ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵੋਟ ਇੱਕ ‘ਆਮ’ ਵੋਟ ਦੇ ਉਲਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਾਮਾਂਕਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਮਾਂਕਣ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵੋਟ ਪਾਈ ਹੋਵੇਗੀ।
ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਿਮ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2020 ਵਿੱਚ 488,776 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੈਧ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ, ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁੱਲ ਵੋਟਾਂ ਦਾ 16.9% ਸੀ।
