ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 26 ਜਨਵਰੀ – 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ ‘ਚ 67ਵਾਂ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇਸ਼ਵਾਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਕੌਮੀ ਝੰਡਾ ਫਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ 31 ਤੋਪਾਂ ਦੀ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫਰਾਂਸਵਾ ਓਲਾਂਦ ਪਹੁੰਚੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਨੇ ਅਨੋਖੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫਰਾਂਸਵਾ ਓਲਾਂਦ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਨਾ ਕੇਵਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮੂਹਕ ਤਾਕਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਗੋਂ ਬਹੁਲਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਝਾਕੀਆਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਬਖ਼ੂਬੀ ਵਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਫ਼ੌਜਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖ਼ਾਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਓਲਾਂਦ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਮਖਮ ਨਾਲ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਤਾਕਤ ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ, ਨਵੀਨਤਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਤੇ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਝਲਕ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਪਰੇਡ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੇ ਮਿਆਦ ‘ਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪਰੇਡ ਸਵੇਰੇ 10.00 ਵਜੇ ਤੋਂ 11.30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪਰੇਡ ਨੂੰ 114 ਮਿੰਟਾਂ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ ਕਰੀਬ 97 ਮਿੰਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਪਰੇਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਤਿੰਨੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਅਮਰ ਜਵਾਨ ਜੋਤੀ ਉੱਤੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ। ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਨ ਬਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇਕੱਠਾ ਹੋਏ ਸਨ।
ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੀ ਪਰੇਡ ਦਾ ਸ਼ੁਭਾਰੰਭ 3 ਐਮਆਈ-35 ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ, 3 ਸੀ-130ਜੇ ਸੁਪਰ ਹਰਕਿਊਲਿਸ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੀ-17 ਗਲੋਬ ਮਾਸਟਰ, ਐੱਸਯੂ-30 ਵੀ ਅਤੇ 5 ਜਗੁਆਰ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰਤਬ ਦਿਖਾਏ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ 5 ਮਿਗ-29 ਏਅਰ ਸੁਪ੍ਰਯੋਰਿਟੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਐੱਸਯੂ-30 ਐਮਕੇਆਈ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਹੈਰਤ-ਅੰਗੇਜ਼ ਕਾਰਨਾਮੇ ਦਿਖਾਏ। ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਬੈਂਡ ਬਾਜਾ ਟੀਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਨਾ ਕੇਵਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਉਚਿੱਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਮਾਨਵੀ ਦਰਦ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਧੁਨਾਂ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ। ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕੈਡਟਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਿੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਤਾਲ ਕਰਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਉਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਜਾਨ ਨਿਛਾਵਰ ਕਰਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ।
ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ 76 ਮੈਂਬਰੀ ਦਲ ਨੇ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦਲ ‘ਚ 48 ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪਰੇਡ ‘ਚ ਡੀ. ਆਰ. ਡੀ. ਓ. ਸਰਵੀਲੈਂਸ ਰਡਾਰ ਤੇ ਸ਼ਾਰਟ ਰੇਂਜ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿਖੀ। ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾਗ਼ਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਟੀ-90 ਭੀਸ਼ਮ ਟੈਂਕ, ਪੈਦਲ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਵਾਹਨ ਬੀਐਮਪੀ-II (ਸਾਰਥ), ਸੁਪਰਸਾਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਸਾਈਲ ਬ੍ਰਹਮੋਸ, ਮਿਸਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸਵੈ ਚਾਲਕ ਮੋਬਾਈਲ ਲਾਂਚਰ, ਆਕਾਸ਼ ਮਿਸਾਈਲ ਸਿਸਟਮ, ਸਮਰਚ ਮਿਸਾਈਲ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਏਕੀਕਰਿਤ ਸੰਚਾਰ ਇਲੈੱਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਲੜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਆਈਸੀਈਡਬਲਿਊਐੱਸ) ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਝਾਕੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ‘ਮਾਨਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਆਪਦਾ ਰਾਹਤ ਅਭਿਆਨ : ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੇ ਪਰੇ ਕੀ ਸੇਵਾ’ ਵਿਸ਼ਾ ਉੱਤੇ ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਝਾਕੀ ਵਿੱਚ ਸੀ-17 ਗਲੋਬ ਮਾਸਟਰ, ਸੀ-130 ਹਰਕਿਊਲਿਸ ਅਤੇ ਐਮਆਈ-17 ਵੀ-5 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਾਡਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਯਮਨ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਅਭਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ……. ਸਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਝਾਕੀ ਨੂੰ ‘ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸੀਕਰਣ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਣ’ ਵਿਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਝਾਕੀ ਵਿੱਚ ਕੌਚੀ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਿਟੇਡ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਾਣਾਧੀਨ ਨਵਾਂ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਵਾਹਕ (ਵਿਕ੍ਰਾਂਤ) ਉੱਤੇ ਉਡਾਣ ਅਭਿਆਨਾਂ ਅਤੇ ਮਝਗਾਂਵ ਡਾਕ ਲਿਮਿਟੇਡ, ਮੁੰਬਈ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਿਤ ਪਣਡੁੱਬੀ ‘ਕਲਵਾਰੀ’ ਨੂੰ ‘ਮੇਡ ਇੰਨ ਇੰਡੀਆ’ ਦੇ ਟੈਗ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਮਾਰਚਿੰਗ ਦਸਤਿਆਂ ਵਿੱਚ 61ਵੀਆਂ ਕੈਵੇਲਰੀ ਦਾ ਘੁੜਸਵਾਰ ਦਸਤਾ, ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਰੈਜੀਮੈਂਟ, ਦ ਕਾਰਪਸ ਆਫ਼ ਸਿਗਨਲਸ, ਦ ਰਾਜਪੂਤ ਰੈਜੀਮੈਂਟ, ਦ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਰਾਇਫਲਸ, ਦ ਅਸਮ ਰਾਇਫਲਸ, ੧੧ ਗੋਰਖਾ ਰਾਇਫਲਸ ਅਤੇ ਰਿਮਾਉਂਟ ਵੇਟਨਰੀ ਸੁਆਨ ਦਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਪਰੇਡ ‘ਚ 26 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਡਾਗ ਸਕੂਐਡ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹੈਂਡਲਰਸ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਡਾਗ ਸਕੂਐਡ ‘ਚ 36 ਕੁੱਤੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ 20 ਲੈਬਰਾਡੋਰ ਤੇ 16 ਜਰਮਨ ਸ਼ੈਫਰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਬੀਐੱਸਐਫ ਦਾ ਊਠਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ 144 ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਮਾਰਚਿੰਗ ਦਸਤੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲੈਫਟਿਨੈਂਟ ਕਮਾਂਡਰ ਅਨਿਲ ਰੈਨਾ ਨੇ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ 144 ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਦਸਤੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲੈਫਟਿਨੈਂਟ ਆਸ਼ੀਸ਼ ਮਾਨ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਨੀਮ ਫ਼ੌਜੀ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹਾਇਕ ਨਾਗਰਿਕ ਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ, ਅਸਮ ਰਾਇਫਲਸ, ਭਾਰਤੀ ਤਟ ਗਾਰਡ, ਕੇਂਦਰੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਪੁਲਸ ਬਲ ਦਾ ਮਹਿਲਾ ਦਸਤਾ, ਰੇਲਵੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ, ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਡਟ ਕੋਰ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੇਵਾ ਸਕੀਮ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ। ਰਾਜਪਥ ਉੱਤੇ ਨਾ ਕੇਵਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿਖ ਰਹੀ ਸੀ ਸਗੋਂ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਵਿਖ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹੇ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਭਲੇ ਹੀ 68 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਲੀ ਹੋ ਲੇਕਿਨ ਭਾਰਤ ਕਿਸੇ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਹਾਦਰੀ ਇਨਾਮ-2015 ਲਈ ਚੁਣੇ 25 ਬੱਚੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 23 ਨੇ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ੨ ਬੱਚੀਆਂ ਨੂੰ ਮਰਣੋਪਰਾਂਤ ਇਹ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਕੋਰਪਸ ਆਫ਼ ਸਿਗਨਲ ਦਾ ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲ ਸਵਾਰ ਦਸਤਾ ਡੇਇਰ ਡੇਵਿਲਸ ਵੀ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮ, ਸੰਕੇਤ ਰਾਕੇਟ, ਸੰਕੇਤ ਫਾਈਟਰ, ਅਭਿਮਨਿਉ, ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ, ਕਮਾਂਡੋ, ਲੋਟਸ ਫੋਰਮੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਲੜੀ ਵਰਗੀ ਹੈਰਤ-ਅੰਗੇਜ਼ ਕਰਤਬ ਚੱਲਦੇ ਹੋਈ ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ।
ਭਾਰਤ ਦੇ 17 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ 6 ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਝਾਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ, ਸਥਾਪਤੀ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੀ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਝਾਕੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਝਾਕੀਆਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਵੱਖ ਬੋਲੀਆਂ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਵੇਸ-ਭੂਸ਼ਾ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖਾਨ ਪਾਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਇੱਕ ਹੈ, ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਸਵਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰੇਡ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਪਤ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਅਨੋਖੀ ਉਡਾਣ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਉਡਾਣ ਦਾ ਸਮਾਪਨ ਐੱਸਯੂ-30 ਐਮਕੇਆਈ ਦੇ ਸਲਾਮੀ ਰੰਗ ਮੰਚ ਤੋਂ ਲੰਘਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ। ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਆਖੀਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗ਼ੁਬਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ।
